Trong thời buổi đất chật người đông như hiện nay, diện tích nhà ở ngày càng nhỏ hẹp đồng nghĩa với việc sở hữu một khu vườn nhỏ lại càng trở nên xa vời với đa số cư dân thành thị. Và giải pháp cho vấn đề này chính là thiết kế vườn sân thượng. Dù chỉ là giải pháp tình thế nhưng nếu biết cách sắp xếp khéo léo và trang trí hợp lý, bạn hoàn toàn có thể biến sân thượng nhà mình trở thành một không gian thư giãn vô cùng lý tưởng.
Không giống với ban công, sân thượng là khoảng không gian nhiều nắng, nhiều gió, không khí thường khô và nóng, là nơi có điều kiện khá khắc nghiệt đối với các loại cây trồng, đòi hỏi chúng ta phải tạo ra một môi trường sống phù hợp cho cây.
Sân thượng là khoảng không gian luôn tràn đầy nắng và gió
Tuy nhiên, diện tích khu vực này lại thường khá nhỏ nên không được sử dụng hợp lý hoặc chưa tận dụng được triệt để. Chính vì vậy, thiết kế vườn trên sân thượng là một ý tưởng tuyệt vời với nhiều ưu điểm vượt trội.
Không chỉ giúp cải tạo môi trường sống, chất lượng không khí của ngôi nhà, sân vườn trên sân thượng còn làm tăng thêm không gian xanh cho thành phố, mang lại không khí trong lành và gần gũi với thiên nhiên.
Không gian sống trong lành hơn khi có sự xuất hiện của vườn trên sân thượng
Bên cạnh đó, việc tạo ra một khu vườn đẹp, sinh động trên sân thượng thay cho những kiến trúc vốn khô khan còn góp phần nâng cao vẻ đẹp của ngôi nhà, tạo ra một không gian riêng tư, thoải mái cho các thành viên trong gia đình.
Đặc biệt, sân thượng là nơi có nhiều ánh sáng mặt trời nên có thể sử dụng đa dạng hơn các chủng loại cây trong thiết kế.
Lựa chọn loại cây trồng phù hợp là việc làm không thể bỏ qua khi chuẩn bị tạo sân vườn trên sân thượng. Với từng loại cây khác nhau sẽ phù hợp với không gian, vị trí và tiểu cảnh khác nhau.
Những loại cây leo giàn được rất nhiều gia đình ưa chuộng vì sự tiện lợi, mang lại hiệu quả, lợi ích cao khi vừa có thể làm đẹp cảnh quan sân thượng, lại vừa có thể che nắng tốt. Tùy theo sở thích của mỗi gia đình mà chọn lựa loại cây leo phù hợp.
- Với những gia đình yêu thích các loại cây cho bóng mát, lại muốn tranh thủ trồng cây để thu hoạch: Hãy chọn ngay các loại cây leo cho trái như gấc, thiên lý, mướp, bầu, bí xanh, chanh dây, dưa leo,...
Trồng cây dây leo cho trái trên sân thượng tạo ra bóng mát lại có quả thu hoạch
- Với những gia chủ yêu thích hoa leo giàn: Những cây leo giàn cho hoa đẹp như cây móng rồng, cây cát đằng, hoa giấy, tử đằng, hoa hồng,... là sự lựa chọn lý tưởng.
Sân thượng được tô điểm với hoa giấy leo giàn
- Với chủ nhà ít có thời gian chăm sóc cây: Nếu bạn mới bắt tay vào trồng cây trên sân thượng và không có nhiều thời gian để chăm sóc chúng thì bạn có thể trồng các loại cây leo cho lá xanh như cây rễ hồng, hay cây leo cho bộ rễ như màng, hồ đằng, trầu bà,... tạo cảnh quan xanh đẹp cho sân vườn.
Sử dụng cây dây leo trầu bà trồng trên sân thượng
Ngoài ra, khi trồng cây leo thành giàn, bạn có thể sử dụng khung gỗ, sắt, lưới, dây thép giăng hoặc tre,... để làm điểm tựa cho cây leo lên thành giàn. Cách làm này sẽ đảm bảo độ chắc chắn, tránh việc gió to thổi mạnh làm bay mất giàn.
Bên cạnh việc nhiều hộ gia đình chọn cách làm giàn khi trồng cây trên sân thượng thì cũng có một số gia đình lại thích trồng cây xanh thành hàng và leo tường như trúc vàng, trúc xanh, cau vàng,...
Cây trúc xanh trồng thành hàng thẳng tắp trên sân thượng
Với cách trồng này, hàng “tường xanh” được tạo ra sẽ giúp làm giảm bức xạ nhiệt cho sân thượng. Hơn thế, trồng cây thành hàng và leo tường cũng là một cách trồng cây trên sân thượng rất thân thiện với môi trường mà nhiều gia đình có thể áp dụng.
Để làm đẹp cho không gian sân thượng và mang lại hương thơm thoang thoảng dễ chịu cho nơi này, bạn có thể trồng những loại cây ăn quả, rau hay cây có hoa. Các loại cây trồng này vừa cung cấp thêm nguồn trái cây, rau quả cho gia đình, lại vừa giúp sân thượng hạ nhiệt.
Trồng cây ăn quả giúp hạ nhiệt trên sân thượng và mang lại trái cây
Mọi lo âu, buồn bực trong bạn đều sẽ tan biến, thay vào đó là cảm giác thoải mái, sảng khoái khi được ngắm nhìn những quả đỏ chín mọng hay những bông hoa rực rỡ do chính tay bạn vun trồng.
Những quả chín mọng giúp xua tan mọi lo âu, buồn bực
Hầu hết cây ăn quả và cây có hoa tạo hương thơm đều được trồng trong chậu hoặc trong bồn. Một số cây có hoa như hoa mười giờ, hoa trang, hoa chiều tím, hoa lài ta, hoa chỉ thiên, hoa hồng,... sẽ tỏa ra hương thơm dịu nhẹ.
Sân thượng thoang thoảng mùi hương từ những chậu hoa nhỏ
Bên cạnh đó, một số cây ăn quả và rau màu vừa có thể làm cảnh, vừa có thể bổ sung chất dinh dưỡng cho bữa ăn của gia đình như cải, dền, cà chua, rau mùi, su hào, quýt,...
Giàn cà chua đỏ mọng trên sân thượng
Để cây ra hoa và cho quả thường xuyên, bạn cần phải chăm sóc cây trồng thật tốt. Đặc biệt, hãy tưới nước và bón phân đầy đủ vì cây trồng trong chậu thường bị giới hạn về dinh dưỡng, bộ rễ mau bị hết dưỡng chất, cây dễ bị vàng lá và còi cọc.
Giống như các không gian sinh hoạt khác trong nhà, trước khi bắt tay vào thiết kế vườn trên sân thượng cho gia đình mình, bạn cần phải lên kế hoạch chi tiết cũng như một số vấn đề cần lưu ý để có được sự hoàn hảo nhất khi bắt tay vào thực hiện.
- Tính toàn vẹn của cấu trúc: Hãy đảm bảo rằng sân thượng nhà bạn có đủ khả năng chịu tải trọng bởi đất và chậu trồng cây vốn đã nặng, khi cây được tưới nước hay phát triển sẽ càng trở nên nặng hơn.
Sân thượng cần chắc chắn rằng khả năng chịu tải tốt
- Khả năng tiếp cận: Tính toán xem làm thế nào để bạn có thể mang các loại vật tư và cây trồng lên/xuống khu vực thi công đảm bảo an toàn và thuận tiện nhất. Đặc biệt với những căn nhà ở cao tầng như chung cư, hãy chắc chắn rằng bạn được phép sử dụng thang máy.
- Ánh sáng: Bạn cần xem xét liệu sân thượng nhà mình có bị che phủ bởi bóng của các tòa nhà bên cạnh hay không. Cần luôn đảm bảo sân thượng của nhà mình phải đón được đủ ánh sáng mặt trời để cây cối sinh trưởng và phát triển tốt. Trong trường hợp sân thượng nhà bạn không đủ nguồn ánh sáng tự nhiên, bạn hãy lựa chọn cây chịu bóng hoặc cây ưa bóng.
Sân thượng cần đảm bảo luôn có ánh sáng tốt
- Sức gió: Gió là một vấn đề lớn khi thiết kế sân vườn trên sân thượng, nhất là những ngôi nhà cao tầng. Bạn nên cân nhắc xây dựng một số loại tường hoặc hàng rào, vừa để hạn chế sức gió, vừa bảo đảm sự an toàn cho trẻ nhỏ và vật nuôi.
Xây tường kính giúp cản trở sức gió trên tầng thượng
- Nhiệt độ: Ngoài nhiệt độ cây trồng nhận được trực tiếp từ mặt trời, còn có nhiệt độ bị phản xạ từ bề mặt mái nhà hoặc các tòa nhà xung quanh. Nếu nhiệt độ ở khu vực sân thượng quá cao, bạn hãy cân nhắc sử dụng mái che hay thiết kế giàn cây leo để hạn chế nắng nóng.
- Hệ thống đường dây điện: Điện sẽ không thực sự cần thiết vào buổi sáng nhưng lại rất hữu ích nếu bạn dự định thưởng thức khu vườn vào buổi tối. Ngoài ra, nếu vườn nhà bạn trồng cỏ, ánh sáng từ nến là tốt nhất cho sự phát triển của cỏ.
- Chi phí xây dựng: Trước khi bắt tay vào thi công bạn phải dự trù ngân sách có thể chi cho thiết kế vườn trên sân thượng nhà mình. Nên nhớ rằng, bạn hoàn toàn có thể bắt đầu từ những thiết kế đơn giản, sau đó dần cải thiện và bổ sung, điều này sẽ giúp bạn làm chủ được chi phí xây dựng mà mình phải bỏ ra.
Khi quyết định thiết kế vườn trên sân thượng, hệ thống tưới và thoát nước cho khu vườn là một trong những yếu tố quan trọng mà bạn cần chú ý.
Đảm bảo hệ thống tưới nước trên sân thượng hoạt động tốt
Bạn cần đảm bảo sân thượng có một hệ thống dẫn/ thoát nước tốt nhằm đảm bảo quá trình tưới nước cho cây, không để cây quá khô hạn hay ngập úng. Từ đó, không gây ảnh hưởng đến các không gian khác trong nhà, đồng thời tránh làm hỏng các kết cấu kiến trúc của công trình nhà ở.
Sân thượng luôn cần được đảm bảo về khả năng chống thấm
Bên cạnh đó, bạn cũng cần nắm chắc khả năng chống thấm của sân thượng ngôi nhà, sẽ vô cùng phiền toái nếu cả gia đình phải sống trong một ngôi nhà luôn ẩm mốc bởi hệ thống chống thấm không đạt yêu cầu.
Một yếu tố quan trọng khác trong việc tạo nên khu vườn mà bạn cần quan tâm đó là đất trồng. Chủ nhà có thể tìm mua đất nhân tạo hoặc đất ở các nhà vườn, bạn hãy trộn đất với than bùn hoặc phân hữu cơ nếu đất mua về bị cằn cỗi, kém màu.
Lựa chọn loại đất trồng tốt để cây phát triển bền vững
Song song với đó, việc lựa chọn giống và loại cây trồng cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thiết kế khu vườn. Bạn nên lựa chọn những loại cây dễ sống, dễ thích nghi, cần ít thời gian và công chăm sóc mà vẫn phát triển xanh tốt. Thêm vào đó, nên tìm mua cây xanh có kích thước phù hợp với khu vườn.
Cây trên sân thượng cần dễ trồng, dễ thích nghi và có kích thước phù hợp
Trong trường hợp điều kiện sân thượng nhà bạn không thể quy hoạch được không gian cố định để trồng cây, bạn có thể tận dụng những chiếc xô, chậu hoặc thùng xốp để trồng cây, trồng rau. Đây là cách làm thuận tiện, nhanh chóng, tận dụng được không gian hiệu quả và rất dễ áp dụng.
Theo phong thủy, tầng thượng là không gian thịnh dương, có thể trồng được nhiều loại cây để cân bằng âm dương, mang lại sự cân bằng cho ngôi nhà. Do đó, khi thiết kế sân vườn trên sân thượng, bạn nên lưu ý một vài điểm về phong thủy sau đây:
- Tránh thiết kế khu vườn đè lên các khu vực tâm linh, phòng bếp và phòng ngủ trong nhà.
- Không được đặt két nước ở giữa sân thượng vì đây là vị trí thuộc hành Thổ, đồng thời cũng tránh để két nước nằm đè lên trên khu vực giường ngủ, phòng thờ.
- Tránh để cây cối héo, chết hay không chăm sóc bởi rất dễ tồn tại khí xấu. Bạn nên thường xuyên kiểm tra khu vườn nhà mình để kịp thời phát hiện ra các cây phát triển không tốt hoặc bị bệnh.
- Không nên để khu vườn quá rậm rạp, um tùm, hãy dọn dẹp, cắt tỉa thường xuyên để tránh những sinh vật gây hại cho khu vườn cũng như các thành viên trong gia đình.
Sau đây là 20+ mẫu sân vườn trên sân thượng đẹp “quên sầu” mang đến cho bạn những ý tưởng mới lạ và độc đáo về thiết kế vườn trên sân thượng.
Trên đây là những lưu ý khi thiết kế vườn trên sân thượng cùng một vài gợi ý về mẫu cây trồng phù hợp để bạn tham khảo. Thông qua bài biết này, chúng tôi hy vọng các gia đình sẽ có thêm nhiều ý tưởng để thiết kế được sân vườn trên sân thượng đẹp tốn ít chi phí.